Docker: Dasturlarni Konteynerlash Va Boshqarish

01.04.2025 / 06:43 21

Docker — bu dasturlarni konteynerlar yordamida yaratish, tarqatish va boshqarish uchun mo‘ljallangan ochiq manbali platforma. Docker, dasturlarni rivojlantirish, sinovdan o‘tkazish, va ishlab chiqarish muhitlariga bir hil va mustahkam tarzda joylashtirishni osonlashtiradi. Bu, ayniqsa, ko‘p platformali va ko‘p muhitli dastur ishlab chiqishda juda foydalidir.

Docker nima?

Docker — bu konteynerlashtirish platformasidir. Dasturlarni konteynerlar ichida ishlatish, ularni alohida izolyatsiya qilish va butun tizimni boshqarish imkonini beradi. Docker konteynerlari, tizim resurslarini samarali taqsimlash va maxsus muhitda ishlashni ta'minlaydi. Docker yordamida siz tezda muhit yaratishingiz, dasturlarni tarqatishingiz va ularni boshqarishingiz mumkin.

Dockerning afzalliklari:

Izolyatsiya: Docker yordamida siz dastur va uning barcha kutubxona va bog‘lanmalarini bir konteyner ichiga joylashtirasiz. Bu, tizimda boshqa dasturlar bilan to‘qnashmasdan, alohida ishlash imkonini beradi.
Portativlik: Docker konteynerlari turli operatsion tizimlarda va serverlarda bir xil ishlaydi. Bu, dastur muhitini yaratish va uni turli tizimlarga joylashtirishni osonlashtiradi.
Kuchli resurs boshqaruvi: Docker konteynerlari tizim resurslarini samarali boshqaradi va tezkor ishlashni ta'minlaydi. Konteynerlar eng kam resurslar bilan ishlashadi, bu esa tizimda boshqa ilovalar uchun resurslar bo‘shatadi.
Tezkor ishga tushirish: Docker konteynerlari juda tez ishga tushadi va oson boshqariladi. Bu, ishlab chiqish va ishlab chiqarish muhitlarini yaratishda vaqtni tejash imkonini beradi.
Versiyalash va tarqatish: Docker imijlarini (images) yaratish va ularni tarqatish juda oson. Docker Hub kabi ommaviy repo-larda konteyner imijlarini saqlash va tarqatish mumkin.
Konteynerlar bilan oson skalalash: Docker yordamida bir necha konteynerlarni ishlatib, dasturingizni osonlikcha kengaytirishingiz mumkin. Bir necha instansiyalarga ega bo‘lgan mikroservislar yaratish uchun juda qulay.

Docker arxitekturasi:

Docker arxitekturasi uch asosiy komponentdan iborat:

Docker Engine:
Bu, Docker konteynerlarini yaratish va boshqarish uchun zarur bo‘lgan asosan ikkita qismdan iborat:
- Docker Daemon (dockerd): Konteynerlarni ishga tushiradi va ularni boshqaradi.
- Docker CLI: Foydalanuvchilar Docker daemon bilan o‘zaro aloqaga kirish uchun buyruqlarni ishlatadigan interfeys.
Docker Images (Imijlar):
Docker image — bu ishga tushiriladigan va o‘zgartirilgan konteynerning asosiy shabloni hisoblanadi. Har bir image bir nechta qatlamlardan iborat bo‘ladi va u konteynerni ishga tushirish uchun kerakli barcha kutubxonalar va muhitni o‘z ichiga oladi.
Docker Containers (Konteynerlar):
Docker konteyneri — bu image’ni ishga tushurish orqali yaratilgan izolyatsiyalangan muhit. Har bir konteynerning o‘ziga xos fayl tizimi, tarmoqlar, va boshqalar bo‘ladi.

Dockerni qanday ishlatish mumkin?

Docker o‘rnatish: Docker o‘rnatish juda oson. Docker rasmiy veb-saytidan (https://www.docker.com) turli platformalar (Windows, macOS, Linux) uchun versiyalarini yuklab olib o‘rnatishingiz mumkin.
Docker Image yaratish: Docker imijini yaratish uchun Dockerfile faylini yaratish kerak. Bu fayl sizning konteynerni qanday yaratishingizni va konfiguratsiya qilishingizni belgilaydi.

Masalan, oddiy Dockerfile:
```
 
```
dockerfile

КопироватьРедактировать

FROM ubuntu:20.04 RUN apt-get update && apt-get install -y python3 CMD ["python3", "--version"]
Docker konteynerini ishga tushirish: Docker imijini yaratgandan so‘ng, uni konteynerga o‘zgartirib, ishga tushirishingiz mumkin:
```
 
```
bash

КопироватьРедактировать

docker build -t my-python-app . docker run my-python-app
Docker Hub’dan imijlarni olish: Docker Hub orqali siz boshqa ishlab chiquvchilar tomonidan yaratilgan imijlarni olishingiz mumkin. Misol uchun, siz nginx image’ni quyidagi buyruq orqali olishingiz mumkin:
```
 
```
bash

КопироватьРедактировать

docker pull nginx

Docker va Microservices

Docker va mikroservislar bir-biri bilan juda yaxshi uyg‘unlashadi. Har bir mikroservisni alohida konteynerda ishga tushirish orqali siz tizimni modulli va mustahkam qilishingiz mumkin. Docker yordamida mikroservislarni izolyatsiya qilish va boshqarish juda oson va samarali.

Xulosa

Docker — bu dasturlarni konteynerlash va boshqarish uchun qulay va samarali vosita bo‘lib, u ishlab chiquvchilar, DevOps jamoalari va tizim administratorlari uchun juda foydalidir. Docker yordamida siz dasturlaringizni yaratish, testlash, va ishlab chiqarish muhitlariga joylashtirishni osonlashtirishingiz mumkin. Bu, ayniqsa, ko‘p platformali muhitlarda ishlayotgan dasturchilar uchun juda qulay.